Həkim-hematoloq, pediatr Dr. Mireldar Babayev

Qanda dəmir azlığı

Qanda dəmir azlığı

03

FEB

| 61 | 0

Qanda dəmir azlığı

Dəmir orqanizmin sağlam fəaliyyəti üçün vacib minerallardan biridir. O, qanın oksigen daşıma qabiliyyətinə birbaşa təsir edir və enerji istehsalında mühüm rol oynayır.

Qanda dəmir azlığı çox insanda mövcud olan sağlamlıq problemlərindən biridir. Dəmir azlığı əlamətlərini aşağıda diqqətlə nəzərdən keçirə bilərsiniz: 

 

1. Daimi Yorğunluq və Gücsüzlük

Əgər gün ərzində az hərəkət etsəniz belə, həmişə yorğun və halsız hiss edirsinizsə, bu, bədəninizin kifayət qədər oksigen ala bilmədiyinin göstəricisi ola bilər. Dəmir çatışmazlığı zamanı qırmızı qan hüceyrələri azaldığından, toxumalara və orqanlara gedən oksigen miqdarı aşağı düşür.

2. Solğun Dəri və Dodaqlar

Dəmir azlığı olan insanlarda qan dövranı zəiflədiyi üçün dərinin rəngi solğunlaşır. Bu, xüsusilə üz, dodaqlar, göz altları və dırnaq yataqlarında daha aydın görünə bilər. Əgər güzgüdə özünüzü adi halınızdan daha solğun görürsünüzsə, dəmir səviyyənizi yoxlatdırmaq faydalı ola bilər.

3. Nəfəs Darlığı və Ürək Döyüntüsünün Artması

Adi bir pilləkən çıxdıqda və ya yüngül məşq zamanı nəfəsiniz tez-tez kəsilirsə, bu, qanda dəmirin az olmasının göstəricisi ola bilər. Çünki oksigen çatışmazlığı səbəbindən ürək daha çox işləməyə məcbur olur, nəticədə ürək döyüntüsündə sürətlənmə və aritmiya müşahidə edilə bilər.

4. Saç Dökülməsi və Zəif Dırnaqlar

Dəmir çatışmazlığı saç follikullarına qan axınının azalmasına səbəb ola bilər. Bu isə saçların nazikləşməsi və hətta kütləvi şəkildə tökülməsi ilə nəticələnir. Eyni zamanda, dırnaqlarınız tez qırılırsa və ya onların səthində dalğavarı deformasiyalar yaranırsa, bu da dəmirin kifayət qədər olmadığını göstərə bilər.

5. Qəribə Yeyinti İstəkləri (Pika Sindromu)

Bəzi insanlarda dəmir çatışmazlığı ilə əlaqədar olaraq qəribə qida istəyinə rast gəlinir. Əgər siz torpaq, buz, gil, kağız kimi yeyilməsi normal olmayan maddələrə meyl edirsinizsə, bu, pika sindromu adlanır və qanda dəmir səviyyəsinin azaldığını göstərə bilər.

6. Baş Ağrıları və Baş Gicəllənməsi

Beyinə yetərincə oksigen getmədiyi hallarda tez-tez baş ağrıları və baş gicəllənməsi müşahidə edilə bilər. Xüsusilə uzun müddət oturduqdan sonra ayağa qalxanda baş gicəllənmələri yaşayır və ya göz qaralması hiss edirsinizsə, bu, dəmir azlığı ilə bağlı ola bilər.

7. Dil və Ağız Problemləri

Dəmir çatışmazlığı bəzi hallarda dilin şişməsi, həssaslaşması və qızarması ilə müşayiət olunur. Bundan əlavə, ağız künclərində çatlar, yaralar və ağız quruluğu da müşahidə edilə bilər.

Dəmir Azlığının Qarşısını Necə Almaq Olar?

Dəmir çatışmazlığının səbəbləri müxtəlif ola bilər: qeyri-kafi qidalanma, həddindən artıq qan itirmə, həzm problemləri və s. Onun qarşısını almaq üçün aşağıdakı tövsiyələrə əməl edə bilərsiniz:

  • Qırmızı ət, qaraciyər, yumurta, paxlalılar, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və quru meyvələr kimi dəmir baxımından zəngin qidalar istehlak edin.
  • Dəmirin orqanizmdə yaxşı sovrulması üçün C vitamini ilə birləşən qidalar yeyin.
  • Çay və qəhvə kimi içkiləri dəmirlə zəngin qidalarla eyni anda qəbul etməkdən çəkinin, çünki onlar dəmirin sovrulmasını azalda bilər.
  • Həkim məsləhəti olmadan dəmir tərkibli dərmanlar qəbul etməyin, çünki artıq dəmir yığılması da orqanizm üçün təhlükəli ola bilər.

 

Bİr neçə aydan bir qan testlərindən keçərək və müalicə olunaraq dəmir azlığından azad olmaq mümkündür.

Talassemiya nədir? Talassemiya daşıyıcılığı

Talassemiya nədir? Talassemiya daşıyıcılığı

Ancaq talassemiya təkcə xəstəlik deyil, həm də genetik daşıyıcılıq formasında özünü göstərə bilər. Bəzən insanlar heç bir ciddi simptom hiss etmədən bu genin daşıyıcısı ola bilirlər.

| 86 | 0

Axtar

Ən çox oxunan postlar

Talassemiya nədir? Talassemiya daşıyıcılığı

Talassemiya nədir? Talassemiya daşıyıcılığı...

02 Mar, 2025
Anemiya, anemiya əlamətləri

Anemiya, anemiya əlamətləri...

25 Feb, 2025

Bizi izləyin

illik təcrübə

48+

illik təcrübə

qan xərçəngindən sağalan pasiyent

500+

qan xərçəngindən sağalan pasiyent

elmi iş

150+

elmi iş